vrijdag 13 april 2012

2012, Het seizoen begint met : De Winter(of Droge ) snoei

Zoals elk jaar begint of eindigt het seizoen in de wijngaard met de Winter of Droge snoei, afhankelijk hoe je de cyclus van de plant ziet.
Ik zie dit als het begin van het jaar.
Je brengt alles weer op orde voor het nieuwe seizoen, naast de planten ook de palen en draden voor de geleiding.


Waarom wordt er gesnoeid  ?
Om dit uit te leggen moet je weten wat het karakter van de druivenplant is, in ons geval de wijndruif: Vitis Vinifera.
Ten eerste, de druif is een klimplant, deze wil niet op een plaats blijven maar letterlijk, vooruit.
Maar als wijnboer wil je niet dat de plant voor uit gaat, ten eerste om dat je daar de ruimte niet voor hebt, maar ook omdat je door de druif in zijn ruimte te  beperken, ervoor zorgt dat ze haar energie ten dele niet in de groei maar in de druiven stopt.
Want hier komt weer een ander tegengesteld belang om de hoek kijken, wij willen rijpe zoete druiven, voor de druif telt dat deze eigenlijk alleen haar pitjes rijp wil hebben, die zorgen voor de voortplanting, en dat is wat onze druif het allerliefste wil, het zoete vruchtvlees is niet van belang voor de voortplanting maar wel voor de verspreiding van de pitjes( ze worden door dieren opgegeten en ergens anders weer uitgepoept)
Daarentegen wil de wijnboer( ik dus) mooie rijpe suikerhoudende druiven, en speciaal voor rode wijn, druiven met rijpe pitjes( anders kunnen deze harde groene tannines afgeven)
Hieruit kun  je begrijpen dat de term natuurlijke wijnbouw eigelijk geen lading heeft, om goede druiven te kweken ben je de plant serieus aan het manipuleren,  niet erg natuurlijk dus, er wordt wel eens gezegd dat je de natuur zijn gang moet laten gaan, maar bij de druif is dat geen optie, dan krijg je geen goede druiven en dus ook geen goede wijn.
Hoe wordt er gesnoeid  ?
Om te bepalen welke snoei/geleidingswijze wijze je kunt toepassen , moet je als eerste uitzoeken wat de groeikarakteristiek van je druivenras is, in combinatie met de ligging en samenstelling van de wijngaard( buiten de culturele gewoontes in je gebied)
Het meest belangrijk is om te weten of je ras ook overwinterende vruchtbare knoppen maakt dicht bij de stam, welke de trossen al bevatten.
sommige rassen geven namelijk pas druiven vanaf de derde of vierde knop, dan moet je dus een lange snoeiwijze kiezen.
Een korte snoeiwijze zeg je als er per groeikanaal maar 2 knoppen blijven staan.
bij een lange snoeiwijze laat je per groeikanaal zeker 6 knoppen staan.
In mijn geval( Barbera) zijn bijna alle planten volgens de Guyot metode ( een lange snoeiwijze)gesnoeid, een aantal heb ik omgeschakeld naar Cordone Speronato en zelfs Alberello ( beide korte snoeiwijzes) , er is mij gezegd dat Barbera het op korte snoei ook erg goed doet, want, zoals er gezegd wordt, Barbera geeft altijd druiven, is een makkelijk ras.


Wat wordt er gesnoeid ?
Eigenlijk is het snoeien eenvoudig, maar je moet wel weten wat je van de plant wilt, dit jaar en in de toekomst.
In principe moet je bepalen wat je wilt laten staan, waar je dit jaar fruit aan wilt hebben en waar je volgend jaar fruit aan wilt hebben, al het andere mag weg !
Maar pas op, je mag geen grote wonden maken.
een druif is namelijk niet in staat, in tegenstelling tot een boom, om snoeiwonden van takken van meer dan 2 jaar oud weer dicht te laten groeien.
Grote wonden zullen uitdrogende conussen worden in de plant, waardoor uiteindelijk de hele sapstroom wordt afgeknepen, met afsterven van de plant tot gevolg.


Waarmee snoei je ?
Je dient een  snijdende schaar te gebruiken en geen zogenaamde aambeeldschaar.
De beste is van het merk Felco, de nr 13, deze kan je met 1 of 2 handen gebruiken, waardoor je ook wat dikkere takken kan knippen, een grote takkenschaar is dan niet nodig, eigenlijk af te raden, want als je deze nodig hebt ga je té grote wonden maken.
En toen begon de snoei van 2012 : 
Half januari vertrok in samen met een vriendin naar Avolasca, ze zou me helpen met snoeien.
Het was prachtig weer in Avolasca, er was eigenlijk geen winter geweest, dus we konden lekker doorwerken, soms zelfs in t shirt, zo warm was het, na een week,toen zij weer terug naar Nederland ging was meer dan de helft van de wijngaard al gesnoeid, ik lag lekker op schema, dacht ik !
Ik kon nu ook beter zien dat het snoeisysteem dat ik vorig jaar heb ingevoerd zijn vruchten af heeft geworpen, niet overal, maar veel planten hebben op de juiste plaatsen knoppen laten uitlopen en goed ontwikkeld.
er waren nu genoeg keuzemogelijkheden om een ideale snoei uit te voeren.

Maar een paar dagen later, gebeurde wat de voorspellingen al hadden gezegd,
de winter arriveerde, en niet een beetje ook, 3 weken strenge vorst en een pak sneeuw, zelfs zo erg dat we een dag zonder stroom zaten, er was waarschijnlijk ergens een boom op een stroomkabel gevallen.
Nu begrijp ik ook waarom iedereen nog steeds de houtkachel stookt, die blijft het gewoon doen bij stroomuitval, mijn CV ketel viel uit zonder stroom, maar gelukkig heb ik een lieve buurvrouw met een grote houtkachel en een voorliefde  om lekker voor o.a. mij te koken , en deze keer was het nog leuker omdat we eindelijk normaal konden praten, zonder blerende TV of stereo erbij.

Op dat moment leek de wijngaard wel een poollandschap, en niemand uit het dorp ging werken, want zo zei men, dan krijg je het koud, wat gedeeltelijk waar is, je voeten worden na verloop van tijd koud, na ca 3 uur.
Dus ik ging wel snoeien, wan ik had een beperkte tijd, ergens moest ik weer terug naar Nederland en deze keer wilde ik voor mijn vertrek de wijngaard helemaal op orde hebben, zodat deze klaar was voor het begin van de groei.
Maar dat was elke keer weer prachtig, op een soort poolexpeditie ploegen door 40 cm sneeuw om bij de wijngaard te komen.
En zo vorderde het werk het werk wat langzaam maar gestaag.
Toen ik alles gesnoeid had en het snoeiafval verwijderd had begon het al een beetje te dooien, en de sneeuw smolt.
Dat was ook net het moment dat ik naar Faenza ging voor een proeverij van Sangiovese di Romagna, da kwam goed uit want na deze drie dagen was de temperatuur al flink gestegen, en dat was nodig ook !

Ik moest namelijk het laatste maar ook het meest delicate werk nog doen:
Het buigen en opbinden van de Guyot stokken, en dat kan je alleen doen als het
niet meer vriest, anders heb je een grote kans om de Capo a Frutto af te breken.
Aangezien ik deze keer toch op een betere manier had gesnoeid( ik had nu wat ervaring) ging ook het buigen een stuk makkelijker, en dus sneller.

Met de oogst van het afgelopen jaar gebeurde op dit moment niet veel, de vloeistof was ijskoud en bevatte nog 20 gram suiker per liter, dus het was eigenlijk alleen afwachten en opletten dat er niet te veel vluchtig zuur werd gevormd, want dat kan de wijn bederven.
Ondertussen was Gianluca Telloli bij me langsgeweest, hij is buiten een vriend ook een zeer ervaren en goede enoloog uit Valle d'Aosta, dus het is altijd fijn als zoiemand je ook advies kan geven mbt tot het wijnmaken, hij begrijpt in iedere geval wat voor een soort wijn ik wil maken.
Hij adviseerde om een analyse te laten maken, omdat hij dacht dat het vluchtig zuur iets aan de hoge kant was.
Dus ik belde met de enoloog bij ons in de buurt of hij die analyse wilde maken voor me(dat doet hij altijd)
Uiteindelijk hoorde ik dat het vluchtig zuur was gestegen  maar niet naar gevaarlijke waarden, maar ik vroeg hem ook om de uitgebreide analyse aan me te mailen, aangezien hij wat moeilijk verstaanbaar praat en ik het graag op papier wil hebben, zodat ik het rustig kan bekijken.
Nu, een maand later, na 2 x bellen en 1 x mailen heb ik nog niets ontvangen.
Dus dan moet ik het maar in eigen hand nemen.
Want ondertussen moest ik weer naar Nederland, en zou ik eind maart weer terugkeren in Avolasca.
Daarover later meer.
Ricardo